Crossfunctionele teams zijn de norm in organisaties waar Agile wordt gewerkt. Van functioneel beheerders wordt dan verwacht dat zij deel gaan uitmaken van die teams. Maar hoe werkt dat dan? Wat betekent dit voor de functioneel beheerder en wat vraagt dat van zijn of haar competenties? Of gaat functioneel beheer door Agile zelfs helemaal verdwijnen?
Door de toenemende eisen rond snelheid en flexibiliteit pakken veel organisaties Agile op. Niet alleen binnen IT, maar als werkwijze voor de gehéle organisatie. Dan wordt de structuur dusdanig gekanteld dat de organisatie bijna volledig bestaat uit crossfunctionele en multidisciplinaire agile teams. Van die teams wordt verwacht dat zij alles zelf doen – dus ook de beheertaken. Traditioneel waren die werkzaam- heden meestal belegd in aparte teams of afdelingen. Wat betekent een agile transformatie voor de functioneel beheerder? Deze vraag is generiek en geldt eigenlijk niet alleen voor functioneel beheerders maar voor alle functies die rond een speci- fieke competentie zijn gebouwd. Denk bijvoorbeeld aan testers, technisch beheer- ders, projectmanagers of programmeurs. Voor elk van hen geldt dat de competen- tie leidend wordt, niet de baan. Een agile team doet én ontwikkelwerk én testwerk én releasewerk én functioneel beheer. De functie van functioneel beheerder wordt daardoor: teamlid. En de som van alle competenties van die teamleden maakt het gezamenlijke vakmanschap van een team. Functioneel beheer is daarmee een van de vele competenties binnen een agile team.
Overbodig of niet?
Wordt de functioneel beheerder daardoor overbodig bij Agile? En gaat de functie van functioneel beheerder wellicht zelfs helemaal verdwijnen? Het antwoord op deze vragen is niet eenduidig. Ja, er blijft behoefte aan mensen die de competenties hebben die nu bij functioneel beheerders liggen. En ja, ook agile teams hebben behoefte aan die competenties. Zeker als hun focus ligt op diensten, processen of systemen waar direct contact is met gebruikers. Dus nee, de functioneel beheerder hoeft zich géén zorgen te maken over de eigen relevantie. De functioneel beheer- der staat midden in de organisatie en hoort, ziet en weet veel. Een functioneel beheerder kent het krachtenveld, heeft relaties met veel belanghebbenden en weet daardoor op een handige manier veranderingen te realiseren. Hierdoor is een functioneel beheerder een waardevolle aanwinst voor elk agile team.
Andere dynamiek
Tegelijkertijd zal deze functioneel beheerder wel gaan werken in een andere dynamiek. Want op bovenstaande vragen zal het antwoord ook zijn dat door de opkomst van Agile het functiehuis gaat versimpelen. Dat specialistische functies verdwijnen. Op termijn is het te verwachten dat dit ook gaat gelden voor de functie van beheerder. Die zal veel meer op-
gaan in de functie van teamlid, engineer. Misschien spreekt men in de toekomst alleen nog over de rol van: developer. Van die developer worden dan wel meer en bredere competenties verwacht. Vandaar dat die worden gecombineerd in agile teams. In deze teams is altijd plaats voor diegenen die nu de functie van functioneel beheerder op hun Lin- kedIn-profiel hebben staan. Dat betekent echter ook dat er andere zaken van hen worden verwacht. Het is raadzaam voor de huidige functioneel beheerder om nu al te starten om daaraan te werken. Kortom, in een wendbare, digitale wereld waar we gebruikers zo snel mogelijk waarde willen bieden, is functioneel beheer belangrij- ker dan óóit tevoren. Zelfs zo belangrijk dat we het niet alleen aan de functioneel beheerder moeten overlaten.
Wat doet een functioneel beheerder precies?
Een functioneel beheerder is er binnen een organisatie voor verantwoordelijk dat de informatievoorziening zo efficiënt en effectief mogelijk wordt gebruikt door – en wordt ingericht voor – de gebruikers. Dat betekent dat de functioneel beheerder een intermediair is tussen IT en de business. Zonder goed werkend functioneel beheer worden systemen niet of niet goed gebruikt bij de uitvoering van het pri- maire proces in een organisatie. Wat het takenpakket van de functioneel beheerder betreft zijn er drie verantwoordelijkheidsgebieden:
- Ondersteunen. Zorgen dat de IT goed kan worden gebruikt door de organisatie en dat het veilig en betrouwbaar werkt.
- Regisseren. Zorgen dat de IT goed wordt aangepast aan nieuwe of veranderen- de wensen van de organisatie.
- Verbeteren. Zorgen dat de verbeteringen ook daadwerkelijk worden ingevoerd en de gewijzigde IT ook goed wordt gebruikt.